Phát hiện loại enzyme giúp tạo ra tinh trùng suốt đời
Tôi sinh ra trong một miền quê nghèo thuộc huyện biên giới tỉnh Bình Phước, cách TP.HCM khoảng 170 km. Nơi đó, chỉ thấy rừng cao su bạt ngàn và công việc chính của của ba mẹ tôi là công nhân cạo mủ cao su. Những dòng chảy từ cây mà người ta hay gọi là vàng trắng, đã nuôi tôi khôn lớn như ngày nay. Ba mẹ tôi đi cạo mủ ở nông trường thường sẽ dậy lúc 2 giờ sáng (vì lúc đó có mủ nhiều nhất, ba tôi nói vậy). Tới mùa mủ cao su về nhiều, ba mẹ tôi sẽ dậy sớm hơn. Cuộc sống của những người công nhân cạo mủ cao su thời ấy hầu như không ngủ, rời nhà từ 1 - 2 giờ sáng là bình thường. Tiếng leng keng va chạm của cà mèn, dao cạo và ánh sáng le lói phát ra từ ngọn đèn dầu, thứ ánh sáng duy nhất giúp ba mẹ chuẩn bị đồ nghề để đi làm việc, in sâu trong ký ức tuổi thơ tôi. Có hôm tôi hỏi sao ba không cắm bình lên cho sáng, dễ chuẩn bị đồ đi làm, ba tôi nói dành bình để dùng lúc buổi tối về thắp và xem tin tức trên tivi. Năm 2008, có thể bạn không tin, xóm nhỏ ở xã khu vực biên giới này vẫn chưa có điện.Xóm tôi cách trung tâm xã 4 km, nhà không xa lắm so với các bạn cùng lớp, nhưng lại nằm cuối xã, giáp với xã khác, cách nhà tôi mấy chục mét xóm khác có điện xài, xóm tôi lúc đó đang dùng bình ắc quy. Có thể mọi người quên bình ắc quy hình dáng như thế nào, nhưng với lứa 9X như chúng tôi và các thế hệ trước thì bình ắc quy tại gia đình cùng quê như kho báu trong nhà. Nhà tôi có hai bình ắc quy, một cái ở nhà trên một cái ở nhà dưới, mỗi bình xài được khoảng hai ngày. Hôm nào xem gần hết bình thì bóng đèn trong nhà chớp nháy như rạp xi nê, chiếc tivi đen trắng cứ nhảy sọc sọc. Lúc đó, kinh nghiệm là phải nhổ dây đen dây đỏ ra cắm lại, đổi qua đổi lại đủ kiểu mới mong muốn còn một chút điện để xem, còn hết thật sự thì coi như hôm đó đi ngủ sớm. Sáng dậy, mẹ chở tôi ra trung tâm xã đèo thêm 2 cái bình để sạc điện. Cả xã chỉ có một chỗ sạc duy nhất, cô Khum (chủ tiệm sạc bình) hay hỏi mẹ tôi lúc nào điện lưới mới vào hả cô? Mẹ chỉ cười vì biết lúc nào đâu mà trả lời. Gửi bình sạc tới chiều, mẹ lại ra lấy. Cứ thế thời gian trôi qua, tôi học cấp 1 rồi cấp 2 cấp 3. Lớn hơn, tôi tự chở bình ra cho cô Khum sạc. Dần dần, lượng bình sạc tại tiệm cũng ít dần, chủ yếu các bác tài xế xe tải chạy đường dài và tôi cũng nghe nói sẽ không còn sạc bình nữa tại không có lời.Rồi xóm tôi cũng có điện, điện lực thông báo sẽ lắp điện cho xóm tôi, năm đó tôi học lớp 11. Trời ơi, cả xóm tôi vui mừng khôn xiết. Mọi người tranh thủ đi chợ huyện mua bóng đèn, nhà khá giả hơn thì sắm tivi mới luôn, trông ai cũng phấn khởi. Các chú thợ điện vào khoan mấy cái lỗ sâu ơi là sâu, lâu lâu có mấy con nhái nhảy vào sống. Từng cuộn dây cáp tròn cao hơn cả đầu bọn nhóc trong xóm, các trụ điện mới tinh xếp chồng lên nhau, trở thành nơi chúng tôi tụ họp mỗi tối. Còn nhớ, nhà tôi cách trụ điện chỉ 7 mét, các chú thợ điện làm cho nhà tôi sợi dây "bự chảng" cách điện, lắp điện tới nhà nào thì ai cũng chuẩn bị nước, bánh kẹo đãi các chú. Ngoại tôi cười sảng khoái, vừa đi vừa bê ca nước chanh khổng lồ ra tận chỗ ngồi nghỉ của các anh thợ điện giải khát. Xóm tôi vào những hôm đó như ngày hội, tiếp xúc với điện thì mọi người đã từng dùng nhưng trực tiếp trong nhà mình thì đó là cảm xúc khó tả. Lúc hòa vào lưới điện, mẹ tôi bật công tắt, bóng đèn sáng lên thật chói mắt. Nó sáng hơn phải gấp mấy lần đèn bình nhà tôi xài lúc trước. Đêm đó, ba mẹ tôi không ngủ, mẹ bảo háo hức quá ngủ không được, mà tắt đi thì tiếc! Khi viết những dòng này, cảm xúc trong tôi vẫn còn nguyên vẹn, thật khó tả bằng lời.Tất nhiên, từ hôm đó, mẹ tôi không cần phải chở bình đi sạc nữa. Tôi có đèn học mới tinh và quan trọng là không sợ hết bình vào mỗi tối. Rồi tivi màu, tủ lạnh, máy giặt dần dần xuất hiện trong xóm tôi làm cho cuộc sống văn minh hơn hẳn. Ba mẹ tôi hết lọ mọ đêm khuya, những ánh đèn rọi vào cây cao su thêm sáng hơn, công việc cạo mủ cũng nhanh hơn, ánh sáng làm tránh những động vật nguy hiểm về đêm.Lúc đó, tôi nghe được là nhà nước hỗ trợ miễn phí tiền lắp đặt điện cho xóm, khoảng vài triệu một hộ. Giờ đời sống của người dân khá giả hơn trước nên thấy số tiền nhỏ, nhưng ngày đó là một số tiền rất lớn cho các gia đình trong xóm. Nhờ có điện cuộc sống thay đổi, mọi người tiếp cận được thông tin báo đài, văn hóa giải trí cao hơn trước. Tất cả là bước ngoặt trong cuộc sống vậy, đâu đó, cảm nhận như cuộc sống của những người dân quê mùa, chất phát, hiền hòa trong xóm được lật sang trang mới.Sau này, lúc tôi vào đại học, một ngày cuối tuần, mẹ gọi lên bảo giờ xóm mình có cả dây mạng, truyền hình cáp quang… không thiếu thứ gì.Mỗi lần về thăm quê vào những kỳ nghỉ, thỉnh thoảng bước đi trên con đường xóm nhỏ, tôi bất giác nhìn những gốc cột điện năm xưa, vẫn nét chữ ấy không phai mờ, ký ức ùa về hình ảnh những người bạn thơ ấu ngồi hát nghêu ngao trên những hàng cột điện chờ cắm xuống đất. Những đêm trăng, những cột điện chưa kịp trồng đó như những chiếc ghế đá công viên mà nhiều người ra ngồi hóng mát... chờ điện về. Nay tôi vẫn còn giữ cục sứ cách điện (bị vỡ thế là chú thợ điện cho tôi luôn) như là kỷ niệm đẹp về tuổi thơ khó khăn nhưng đẹp đẽ của mình.Viết những dòng này, tôi muốn gửi lời tri ân đến ngành điện, các chú thợ điện miền Nam ngày ấy, đồng thời chia sẻ những hoài niệm đẹp đến những người thân, các cô chú trong xóm nhỏ ngày ấy.Cuộc thi viết "50 năm thắp sáng niềm tin" có tổng giải thưởng lên đến 100 triệu đồng.- Nhận bài thi đến hết ngày 30.4.2025.- Email: 50namdienmiennam@thanhnien.vn. Mời quý bạn đọc xem thể lệ cuộc thi trên thanhnien.vn hoặc evnspc.vnTương lai Haaland, Pogba đi về đâu sau cái chết của ‘siêu đại diện’ Mino Raiola?
Như Thanh Niên đã phản ánh, 3 thanh niên nói trên đem chó Alaska không đeo rọ mõm nhằm "canh giữ" tại vị trí đẹp bên 2 cây mai anh đào nở rộ ở quảng trường Lâm Viên để thu tiền chụp hình của du khách. Chiều tối 21.4, các lực lượng chức năng của P.10 đã lập biên bản với 3 thanh niên này, đồng thời đưa 4 chú chó Alaska về UBND P.10.
Chuyển nhượng mùa hè: Barcelona tìm cách đưa Donny van de Beek rời khỏi M.U
Cuộc chia tay của Lý Thần với người yêu cũ - Phạm Băng Băng vào năm 2019 đã khiến bao nhiêu người cảm thấy bất ngờ cùng với chia sẻ lúc đó của anh: "Chia tay Phạm Băng Băng là tiếc nuối nhất trong đời tôi". Giờ đây, Lý Thần đã 46 tuổi, chắc hẳn ai cũng tò mò, cuộc sống của anh hiện tại ra sao? Theo Sohu, trong buổi ghi hình chương trình gần đây, đối diện với câu hỏi: "Có phải chia tay Phạm Băng Băng là sai lầm lớn nhất của đời anh? Anh có hạnh phúc hơn khi ở bên Phạm Băng Băng không?" là sự im lặng ngượng ngùng từ ngôi sao của Keep Running khiến người xem đặt dấu hỏi: "Anh còn vương vấn nàng Hoa đán họ Phạm sao?".Năm 2015, Lý Thần và Phạm Băng Băng chính thức công khai tình yêu vô cùng ngọt ngào. Nam diễn viên mạnh tay chi hàng chục triệu nhân dân tệ để cầu hôn, thậm chí ngôi sao thế hệ 7X còn công khai tuyên bố: "Tôi sẵn sàng bảo vệ cô ấy trước mọi giông bão". Nhưng đến năm 2018, sự nghiệp của Phạm Băng Băng gặp sóng gió, người hâm mộ cho rằng Lý Thần - người luôn trung thực và có trách nhiệm, sẽ giúp đỡ bạn gái khi cô gặp khó khăn và cùng cô vượt qua. Nhưng trái ngược với mong đợi, nam thần 7X lặng lẽ từ bỏ tình yêu và cuối cùng cả hai đã chia tay trong hòa bình. Điều này khiến khán giả "thở dài", họ không ngờ mọi chuyện lại kết thúc như thế. Nhiều người cho rằng nếu anh kiên quyết đồng hành cùng Phạm Băng Băng vượt qua khó khăn lúc đó thì có lẽ họ đã trở thành cặp đôi kiểu mẫu của làng giải trí.Từ đó đến nay, tình cũ của nàng Hoa đán vẫn chưa công khai một mối quan hệ nào. Sự im lặng của Lý Thần khiến dân cư mạng đào xới lại mối quan hệ của anh với người cũ. Họ cho rằng năm đó, anh dựa vào tên tuổi của người yêu nên được "thổi phồng", thực tế tài năng của anh không xuất sắc như nhiều người ngưỡng mộ. Điển hình nhất là nam diễn viên vẫn chưa có một vai diễn nào gây tiếng vang, tạo uy tín trong nghề. Nhưng bù lại anh giữ vững phong độ và thu hút thêm nhiều người hâm mộ qua các chương trình truyền hình thực tế. Sau khi buổi ghi hình được hé lộ, một vài người hâm mộ đã nhận xét về Lý Thần: "Thế giới này rất thực tế. Điều khán giả mong đợi ở một diễn viên là 'diễn tốt' hơn là làm tốt trong các chương trình tạp kỹ"; "Từ một diễn viên trở thành ngôi sao chương trình tạp kỹ, liệu anh ấy có thể nổi tiếng trở lại không?"; "Ngành giải trí là một hội chợ phù phiếm. Một số người trở nên nổi tiếng chỉ sau một đêm, trong khi những người khác lặng lẽ im lặng. Và một số người, như Lý Thần luôn lang thang ở giữa. Anh ta không nhạt nhòa nhưng cũng chẳng phải đỉnh cao, nếu không có chuyện tình với Phạm Băng Băng, tôi chẳng nhớ anh ta là ai"...Nhưng ngôi sao của Keep Running dường như không hề lo lắng về vấn đề này. Sau bao nhiêu năm làm việc chăm chỉ trong làng giải trí, tài tử 7X cũng đã thu được nhiều lợi nhuận trong đầu tư kinh doanh và anh vẫn có thể sống một cuộc sống sung túc nhờ những khoản đầu tư này. Tuy nhiên, so với giới trẻ hiện nay, lối sống của Lý Thần khá đặc biệt. Cũng trong buổi ghi hình, bạn trai cũ của mỹ nhân họ Phạm nói rằng anh thậm chí còn không biết cách sử dụng phần mềm gọi taxi và thường chỉ vẫy taxi trên đường khi đi ra ngoài. Cách sống này khiến khán giả có cảm giác như được quay trở lại 20 năm trước.
Đến hơn 16 giờ chiều 17.2, lực lượng Cảnh sát PCCC và cứu nạn cứu hộ phối hợp Công an Q.10 (TP.HCM) xử lý hiện trường, làm rõ nguyên nhân vụ cháy nhà trọ 4 tầng trên đường Bà Hạt.Khoảng 14 giờ cùng ngày, đám cháy bất ngờ bùng lên từ tầng trên của căn nhà 4 tầng có mặt sàn rộng khoảng 50 mét vuông ở đường Bà Hạt (P.9). Tại khu vực tầng trệt của căn nhà có nhiều xe máy.Người dân sống bên trong căn nhà cho hay đang ở trong phòng thì cảm thấy nóng, kèm theo khói mù mịt bay vào phòng. Lúc này, mọi người hô hoán nhau lấy tài sản thoát ra ngoài, một số người khác thì dùng bình chữa cháy mini dập lửa nhưng do sức nóng lớn, khói đen nhiều nên chữa cháy ban đầu bất thành.Tại hiện trường, lửa khói bốc cao, cửa kính căn nhà bị vỡ vụn. Căn nhà được dùng để ngăn phòng cho thuê, có khoảng 20 người trọ sinh sống, được trang bị nhiều bình chữa cháy.Thông tin từ cơ quan chức năng, lúc 14 giờ 7 phút, Phòng Cảnh sát PCCC và cứu nạn cứu hộ Công an TP.HCM nhận tin báo cháy tại căn nhà nói trên.Khoảng chục xe chuyên dụng cùng nhiều chiến sĩ đến hiện trường vụ cháy. Xe hút khói cũng được điều động để hút khói đen phục vụ công tác chữa cháy, cứu hộ cứu nạn.Khoảng 14 giờ 30 phút, đám cháy cơ bản được khống chế, lực lượng cảnh sát PCCC tiếp tục làm mát hiện trường.Vụ cháy không gây thương vong. Đến hơn 16 giờ, lực lượng chức năng đang tiếp cận, khám nghiệm hiện trường, thống kê thiệt hại từ vụ cháy nhà trọ.
Thầy chùa Sáu
Vào năm 2015, một năm sau sự kiện Nga sáp nhập bán đảo Crimea, ông Valeriy Kondratyuk, khi đó là Giám đốc cơ quan tình báo quân đội Ukraine, mong muốn được Mỹ hỗ trợ để củng cố kế hoạch đối phó Nga, song tình báo Mỹ vẫn còn dè dặt. Thế rồi “món quà” của ông Kondratyuk - những tài liệu quân sự tuyệt mật về Nga - được gửi cho các quan chức tình báo Mỹ có thể được xem như một trong những viên gạch đầu tiên đặt nền móng cho sự hợp tác sâu rộng giữa cơ quan tình báo Mỹ và Ukraine, vốn trước đây ở 2 đầu chiến tuyến trong Chiến tranh Lạnh.Theo lời kể của các cựu quan chức tình báo 2 nước dành cho ABC News, sự hợp tác mang đến cho Kyiv thông tin để có thể tự vệ trước Moscow, trong khi Washington sẽ có cái nhìn về quá trình ra quyết định của Nga, dựa trên việc Ukraine và Nga từng thuộc Liên Xô và ít nhiều có sự gần gũi.“Họ (Ukraine) đi từ con số không đến một trong những đối tác quan trọng nhất của chúng tôi, đâu đó ngang hàng với quan hệ giữa tình báo Mỹ và Anh. Khả năng tiếp cận thông tin của họ rất quan trọng, do từng là đồng minh lâu năm với Nga. Họ biết những điều mà chúng tôi gần như không có manh mối gì”, một cựu quan chức tình báo Mỹ trả lời ABC News.Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA) được cho là đã hỗ trợ Kyiv tái xây dựng Tổng cục tình báo Quốc phòng Ukraine (HUR), chi hàng triệu USD đào tạo sĩ quan tình báo Ukraine, xây dựng cơ sở hạ tầng, gồm hàng chục căn cứ hoạt động bí mật gần biên giới Nga. Cơ quan tình báo 2 nước cũng thực hiện những chiến dịch chung ở phạm vi toàn cầu, điều được xem là thể hiện mức độ tin cậy cao nhất trong lĩnh vực tình báo.Hơn 10 năm trước, vào năm 2014 nổ ra làn sóng biểu tình “Euromaidan” tại Ukraine, với đỉnh điểm là cuộc lật đổ chính phủ thân Nga của cựu Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych. Chính phủ mới thân phương Tây khi đó đã bổ nhiệm ông Valentyn Nalyvaichenko làm Giám đốc Cơ quan an ninh Ukraine (SBU). Tuy nhiên, điều khiến ông “sốc” là hầu hết lãnh đạo cơ quan này đã chạy sang Nga và Crimea. Ông Nalyvaichenko nói rằng SBU đã bị chi phối từ bên trong và thậm chí một số thành viên của Cơ quan an ninh Liên bang Nga (FSB) làm việc trong bộ phận an ninh mạng của SBU. Sau đó, ông đã gọi đến đại sứ quán Mỹ và Anh để nhờ 2 nước hỗ trợ xây dựng lại các chương trình đào tạo SBU.Chính những bất ổn trong giới tình báo Ukraine ban đầu khiến tình báo phương Tây lo ngại khi muốn hợp tác với Kyiv, đặc biệt là cơ quan tình báo quân sự HUR. Việc ông Valeriy Kondratyuk trở thành lãnh đạo HUR và quyết định táo bạo tìm đến Mỹ đề nghị hợp tác đã bắt đầu giai đoạn phối hợp mạnh mẽ giữa Kyiv và Washington trong lĩnh vực vốn kín tiếng trước công chúng.“Không dễ gì để thuyết phục Mỹ rằng chúng tôi xứng đáng. Do đó tôi quyết định sẽ cho đi mà không cần nhận lại thứ gì”, ông Kondratyuk đề cập việc tiết lộ tài liệu quân sự tuyệt mật cho Mỹ. Các thẩm định viên CIA ban đầu vẫn để ngỏ khả năng tài liệu ông Kondratyuk cung cấp là những thông tin Moscow cố tình để lộ nhằm “tung hỏa mù”. Song, càng về sau họ nhận thấy đây là những thông tin đáng giá.Kể từ sau vụ sáp nhập Crimea, Ukraine đã chia sẻ nhiều thông tin liên quan đến Nga, bao gồm quá trình ra quyết định, mẫu thiết kế hệ thống vũ khí, công nghệ tác chiến điện tử. “Chúng tôi cần Ukraine nhiều như cách họ cần chúng tôi về vấn đề Nga”, một cựu quan chức Mỹ nói.Hợp tác tình báo giữa Ukraine với Mỹ và Anh diễn ra chặt chẽ hơn từ năm 2016, với nhiều chương trình đào tạo sĩ quan Ukraine hoạt động tại Nga, thu thập tin tình báo, giám sát hoạt động và thực hiện chiến dịch bí mật. Nói đến việc Ukraine và Nga có sự gần gũi về địa lý và chính trị, đây có thể là con dao 2 lưỡi với Ukraine. Một mặt, Kyiv có thể thuận tiện hơn khi khai thác thông tin mật về Nga so với các đối tác phương Tây, nhưng mặt khác, có nhiều nguy cơ thông tin bí mật của Ukraine bị tiết lộ cho tình báo Moscow. Do đó, HUR đã lập một nhóm mới và chỉ tuyển mộ những nhân viên dưới 30 tuổi, không dính dáng đến quá khứ của Nga và Ukraine khi thuộc Liên Xô.Tuy sự hợp tác phát triển sâu rộng, 3 chính quyền tổng thống Mỹ, lần lượt của ông Barack Obama, ông Donald Trump và ông Joe Biden, ít nhiều thận trọng rằng quan hệ tình báo giữa Mỹ và Ukraine có thể khiêu khích Nga. Lãnh đạo cơ quan an ninh quốc gia Mỹ nhiều lần nhấn mạnh chỉ nên tập trung vào thu thập thông tin và ngăn CIA hỗ trợ Kyiv trong các hoạt động gây chết người hoặc phá hoại nhằm vào Nga. Đây được xem là những “lằn ranh đỏ” của Washington và Kyiv nhiều lần bất mãn vì Mỹ đặt ra quá nhiều hạn chế.Mâu thuẫn từng xảy ra khi ông Kondratyuk cử đơn vị tình báo đến Crimea thực hiện hoạt động cài chất nổ tại căn cứ Nga, song kế hoạch bại lộ dẫn đến cuộc đấu súng với lực lượng đặc nhiệm Nga và một số người thiệt mạng, khiến Tổng thống Nga Vladimir Putin công khai cảnh báo đáp trả. Nhiệm vụ trên đã khiến cựu Tổng thống Mỹ Obama phẫn nộ và ông Valeriy Kondratyuk, người góp công xây dựng quan hệ tình báo 2 nước, đã phải mất chức giám đốc HUR sau đó.Một số hạn chế đã được Mỹ nới lỏng khi Nga phát động chiến dịch tấn công Ukraine năm 2022. Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden cho phép đặc vụ CIA ở lại lãnh thổ Ukraine. Dù họ không được phép trực tiếp sát hại người Nga, CIA vẫn có thể cung cấp thông tin về các mục tiêu cho Ukraine.
